Η Συμβουλευτική είναι ο κλάδος της ψυχολογίας που ασχολείται με την προώθηση ή αποκατάσταση της ψυχικής υγείας του ατόμου, η οποία έχει διαταραχτεί από διάφορες περιβαλλοντικές επιδράσεις ή από εσωτερικές συγκρούσεις.

Σύμφωνα με τον Carl Rogers, που θεωρείται ο «πατέρας» της Συμβουλευτικής «αυτή συνίσταται σε μια σειρά άμεσων επαφών με το άτομο που αποσκοπούν στο να του προσφέρουν βοήθεια ώστε να αλλάξει τις στάσεις και τη συμπεριφορά του». Ωστόσο, ο ορισμός της Συμβουλευτικής αποτελεί ένα ιδιαίτερα δύσκολο έργο και πολλοί θεωρητικοί έχουν επιχειρήσει κατά καιρούς να τον διατυπώσουν με τον δικό τους τρόπο.

Έτσι, η Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες των ποικίλων θεωρητικών κατευθύνσεων, όρισε τη Συμβουλευτική Ψυχολογία ως «την ειδικότητα σύμφωνα με την οποία ο σύμβουλος – ψυχολόγος βοηθά τον συμβουλευόμενο να βελτιώσει την προσωπική του κατάσταση, να ανακουφιστεί από τη λύπη, να επιλύσει τις κρίσιμες καταστάσεις που αντιμετωπίζει, να αναπτύξει την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων και να παίρνει μόνος του αποφάσεις».

Ιδιαίτερα κρίσιμος θεωρείται ο ρόλος της συμβουλευτικής σχέσης. Κατά τον Rogers «η επιτυχημένη συμβουλευτική αποτελείται από μια σαφώς οργανωμένη και επιτρεπτική σχέση που δίνει τη δυνατότητα στον συμβουλευόμενο να αποκτήσει αυτογνωσία ώστε να μπορεί να κάνει θετικά βήματα προς την κατεύθυνση που του έχει υποδείξει ο νέος του προσανατολισμός».

Τα χαρακτηριστικά που κάνουν μια συμβουλευτική σχέση επιτυχημένη είναι:

- Η δημιουργία – εκ μέρους του συμβούλου – ενός κλίματος εμπιστοσύνης, ασφάλειας και ζεστασιάς, όπου ο συμβουλευόμενος θα μπορεί να εκφράζεται ελεύθερα
- Η παροχή βοήθειας προς τον συμβουλευόμενο ώστε να γνωρίσει τον εαυτό του, αλλά και τις ικανότητες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του προκειμένου να τα χρησιμοποιεί προς όφελός του
- Η εκμάθηση στρατηγικών επίλυσης διαπροσωπικών και συναισθηματικών προβλημάτων, καθώς και λήψης αποφάσεων

Πολλοί άνθρωποι μπαίνουν στον πειρασμό να προσφέρουν άμεσες συμβουλές και συστάσεις σε άτομα που ζητούν βοήθεια. Έπειτα, όμως, παρατηρούν έκπληκτα ότι είτε η συμβουλή τους αγνοείται είτε δεν φέρνει αποτέλεσμα. Τότε απαιτείται η παρέμβαση του Συμβούλου – Ψυχολόγου!