Η μελέτη με σκοπό τη μάθηση απαιτεί την επεξεργασία του εκάστοτε μαθησιακού υλικού, την αναγνώριση και κατανόηση των συμφραζομένων, αλλά και την κατάκτηση και κατάλληλη χρήση του υλικού που εμπεδώθηκε. Ωστόσο, συχνά, η διαδικασία της μάθησης επηρεάζεται από τη δυσκολία συγκέντρωσης, από προσδοκίες αποτυχίας, προσωπικά προβλήματα, καθώς και από πολλούς άλλους παράγοντες, κάνοντας γονείς και μαθητές να ανησυχούν για την επίδοσή τους.
Η προσοχή, η συγκέντρωση και η επιμονή επηρεάζονται κατά κύριο λόγο από τα κίνητρα. Όποιος ενδιαφέρεται για κάτι και δουλεύει έχοντας έναν συγκεκριμένο στόχο, έχει καλές προοπτικές να το επιτύχει. Αντίθετα, η επιδίωξη μάθησης χωρίς την ύπαρξη ενδιαφέροντος συνήθως κάνει τον μαθητή να εγκαταλείπει την προσπάθεια.
Μερικές συμβουλές για τους γονείς:
• Βοηθήστε το παιδί σας να δώσει νόημα σε αυτό που διαβάζει, να καταλάβει καλύτερα την αναγκαιότητά του και έτσι σταδιακά να αναπτύξει την συνήθεια της αυτό-παρακίνησης τόσο σε μακροπρόθεσμους όσο και σε βραχυπρόθεσμους στόχους. Όποιος πιστεύει στον εαυτό του και στις δυνατότητές του, δηλαδή έχει υψηλά κίνητρα, μαθαίνει γρηγορότερα και αποδίδει καλύτερα.
• Συζητήστε μαζί του για το πότε δυσκολεύεται περισσότερο να συγκεντρωθεί (π.χ. στην επεξεργασία του υλικού; στην επανάληψη;)
• Ρωτήστε το τι σκέφτεται (π.χ. «δεν έχει νόημα να προσπαθώ», «ποτέ δεν θα φτάσω τους άλλους», «τίποτα από αυτά που κάνω δεν αρκεί»)
• Ρωτήστε το τι νιώθει (π.χ. φόβο αποτυχίας, θυμό, ντροπή, κούραση, απελπισία)
• Ρωτήστε το τι φοβάται (π.χ. την αποτυχία, την έκθεση, την αποδοκιμασία)
• Διερευνήστε τους λόγους για τους οποίους νιώθει και σκέφτεται έτσι (π.χ. αρνητική τοποθέτηση προς το διάβασμα; μη ρεαλιστικοί μαθησιακοί στόχοι; χαμηλό κίνητρο μάθησης; υψηλές απαιτήσεις επίτευξης;)
• Συζητήστε με το παιδί σας για τυχόν άλλα προβλήματα που μπορεί να το απασχολούν, αποσπώντας το έτσι από τη μελέτη (π.χ. συγκρούσεις στο σχολείο με συμμαθητές / δασκάλους, δυσκολίες στην οικογένεια, προσωπικά προβλήματα)
Αφού ξεκαθαρίσετε μαζί με το παιδί σας τους λόγους που το παρακινούν να μελετά, αλλά και τους φόβους και τις ανησυχίες του, διαμορφώστε έναν κατάλληλο χώρο μελέτης.
Μερικές συμβουλές για τον μαθητή:
• Προσπάθησε να διαβάζεις κάθε μέρα στον ίδιο χώρο και την ίδια ώρα. Η αλλαγή του χώρου μελέτης ενδείκνυται μόνο μετά από πολύωρο διάβασμα, έτσι ώστε να επέλθει μια αίσθηση ανανέωσης.
• Ο χώρος όπου μελετάς φρόντισε να είναι καθαρός, τακτοποιημένος, φωτεινός και να αποπνέει την αίσθηση της δημιουργικότητας και της χαράς.
• Φρόντισε ώστε στο γραφείο σου να υπάρχουν μόνο αυτά που είναι απαραίτητα για το διάβασμα του συγκεκριμένου μαθήματος.
• Είναι βοηθητικό να υπάρχουν προκαθορισμένες ώρες μελέτης, καθώς η δημιουργία ρουτίνας βοηθά στην καλύτερη προσαρμογή.
• Καλό είναι να μην διακόπτεις συχνά το διάβασμά σου για νερό ή κάποιο μικρό σνακ. Φάε κάτι πριν αρχίσεις το διάβασμα και βεβαιώσου πως δεν σου λείπει ύπνος.
• Αν νιώσεις ότι έχεις κουραστεί κατά τη διάρκεια της μελέτης, καλύτερα να σηκωθείς, να κάνεις κάτι ευχάριστο και τονωτικό και έπειτα να ξαναγυρίσεις. Απέφυγε το να δεις τηλεόραση ή να διαβάσεις κάποιο άλλο βιβλίο, γιατί το πιθανότερο είναι να νιώσεις εντονότερη κόπωση.
• Ξεκίνα το διάβασμα από τα πιο δύσκολα και βαρετά μαθήματα, γιατί όταν αργότερα κουραστείς ακόμα περισσότερο, θα σου έχουν απομείνει τα σχετικά εύκολα μαθήματα ή απλά κάτι για να καθαρογράψεις.
• Όρισε την ώρα τηλεφωνικής επικοινωνίας με τους φίλους σου, ώστε να μην χρειάζεται να διακόπτεις τη μελέτη σου. Τις υπόλοιπες ώρες έχε το τηλέφωνο απενεργοποιημένο ή στο αθόρυβο σε κάποιο άλλο δωμάτιο.
Είναι γεγονός ότι κάθε παιδί έχει τη δική του ιδιοσυγκρασία, ιδιαίτερη κλίση και ρυθμό μάθησης. Έτσι, προκειμένου να μάθει με επιτυχία είναι σημαντικό να ανακαλύψει τον δικό του τρόπο μελέτης!