Το κάπνισμα είναι αναμφίβολα ο σημαντικότερος παράγοντας που συντελεί στην εμφάνιση καρδιακής νόσου και καρκίνου. Η στεφανιαία νόσος είναι 50 φορές πιο συνηθισμένη στους καπνιστές, ενώ τα άτομα που καπνίζουν ένα πακέτο τσιγάρα την ημέρα έχουν 8 φορές περισσότερες πιθανότητες να προσβληθούν από καρκίνο του πνεύμονα. Φαίνεται πως κάθε τσιγάρο μειώνει τη ζωή του καπνιστή κατά 1΄ και αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης ασθενειών όπως έλκη και καρκίνος της στοματικής κοιλότητας, του οισοφάγου και της κύστης. Παρόλη, ωστόσο, τη γνώση για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος, γιατί η διακοπή του καθίσταται τόσο δύσκολη;

Υπάρχει η υπόθεση πως προβάλλοντας τη σκέψη ότι είναι δύσκολο να σταματήσει κανείς το κάπνισμα και υποστηρίζοντάς τη με λεπτομερειακές περιγραφές του σωματικού εθισμού στη νικοτίνη, οι γιατροί δυσκολεύουν περισσότερο τους ανθρώπους να σταματήσουν. Αυτό που χρειάζεται περισσότερο είναι αλλαγή στον τρόπο σκέψης ξεκινώντας από το «Δεν το επιθυμώ πλέον» και φτάνοντας στην αυτόματη συνειδητοποίηση του ότι «Μπορώ να το σταματήσω, είναι εύκολο για μένα». Φαίνεται, δηλαδή, πως η προθυμία του ατόμου να σταματήσει το κάπνισμα έρχεται όταν η ιδέα είτε του κινδύνου είτε της επιβολής δεν είναι παρούσα.

Μερικά βοηθητικά βήματα για τη διακοπή του καπνίσματος:

1. Σκέψου γιατί καπνίζεις και γιατί θέλεις να το κόψεις.

• Μήπως είσαι εθισμένος στη νικοτίνη ή έχεις συνηθίσει την κίνηση του να ανάβεις τσιγάρο; Προκειμένου να διακόψεις το κάπνισμα, μάθε πόσο έλεγχο έχει πάνω σου καθεμιά από τις παραπάνω δυνάμεις.
• Θυμήσου ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι για να διακόψεις το κάπνισμα. Οι δικοί σου είναι όμως αυτοί που μετράνε περισσότερο!

2. Διάλεξε τον τρόπο διακοπής του καπνίσματος που σου ταιριάζει ή κάνε συνδυασμό αυτών.
• Το κόβω «μαχαίρι». Επιλέγεις, δηλαδή, την Ημέρα Διακοπής και όταν έρθει σταματάς να καπνίζεις.
• Το κόβω «σιγά – σιγά». Επιλέγεις, δηλαδή, την Ημέρα Διακοπής, 2-3 βδομάδες νωρίτερα, και κάθε μέρα έως τότε μειώνεις κατά δύο τον αριθμό των τσιγάρων.
• Χρησιμοποιώ φάρμακα ή τσίχλες. Εάν νιώθεις ιδιαίτερα εξαρτημένος από τη νικοτίνη, απευθύνσου για βοήθεια σε κάποιο ιατρείο διακοπής καπνίσματος.

3. Εντόπισε το μέρος, τις ώρες και τους λόγους που θες να καπνίσεις. Προσπάθησε να μειώσεις τα τσιγάρα σε συγκεκριμένες στιγμές της ημέρας, ξεκινώντας από αυτά που εσύ θεωρείς πιο εύκολα (π.χ. το τελευταίο τσιγάρο της ημέρας).

4. Θυμήσου πως όπως μαθαίνουμε να καπνίζουμε, έτσι μαθαίνουμε και να το διακόπτουμε. Πρόκειται για μια διαδικασία μάθησης.

5. Δημιούργησε νέες και υγιεινές ρουτίνες. Αντί, για παράδειγμα, να καπνίσεις με τον καφέ, λύσε ένα σταυρόλεξο. Αντί να καπνίσεις στο διάλειμμα στη δουλειά, κάνε μια βόλτα ή χρησιμοποίησε μερικές ασκήσεις χαλάρωσης. Απομακρύνσου για ένα διάστημα από μέρη που σε ωθούν να καπνίσεις. Μην ξεχάσεις να βάλεις την άσκηση στη ζωή σου!

6. Μετέτρεψε τις σκέψεις που σε φοβίζουν να πάρεις την πολυπόθητη απόφαση σε πιο θετικές.
• «Θα πάρω βάρος, αν κόψω το κάπνισμα». «Συνήθως, τα περισσότερα άτομα παίρνουν γύρω στα 5 κιλά. Ωστόσο, με προσοχή στη διατροφή (π.χ. μικρά και τακτικά γεύματα, ολιγοθερμιδικά σνακ) και άσκηση το βάρος μου θα παραμείνει στα ίδια επίπεδα».
• «Καπνίζω χρόνια. Η ζημιά έχει ήδη γίνει». «Δεν παίρνει πολύ χρόνο για να δω τη διαφορά. Γρήγορα θα νιώσω πιο υγιής».
• «Το τσιγάρο είναι ο μόνος τρόπος για να αντέξω το στρες». «Επειδή πάντα χρησιμοποιώ αυτή την τακτική αντιμετώπισης, δεν σημαίνει πως είναι και η μοναδική».
• «Είχα ξαναπροσπαθήσει στο παρελθόν, αλλά τίποτα! Πάλι τα ίδια;» «Δύσκολα τα καταφέρνει κανείς με την πρώτη φορά. Τώρα γνωρίζω καλύτερα τι με δυσκολεύει και τι με βοηθάει στην προσπάθειά μου».

Είναι γεγονός, ότι απ’ όλες τις αλλαγές που μπορεί να κάνει το άτομο στη ζωή του, το να κόψει το κάπνισμα είναι το σημαντικότερο για την υγεία του. Μπορεί να μην είναι εύκολο, αλλά βελτιώνει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα ζωής. Με ή χωρίς τη βοήθεια ειδικού όλοι μπορούν να κόψουν το κάπνισμα. Και εσύ μπορείς!

Tags: Στρες