Χρόνος: Φίλος ή Εχθρός;
Ο τρόπος διαχείρισης του χρόνου δεν μπορεί να είναι ίδιος για όλους, καθώς πολλά εξαρτώνται από την προσωπικότητα του κάθε ατόμου. Κάποιοι θέλουν να προσχεδιάζουν και να οργανώνουν το χρόνο τους λεπτομερώς, ενώ κάποιοι άλλοι δεν θέλουν ούτε να ακούσουν για σχεδιασμό. Ωστόσο, ο καθένας από μας μπορεί να φτιάξει το προσωπικό του χρονοδιάγραμμα, σύμφωνα με τις ανάγκες, τα θέλω και το προσωπικό του στυλ, καθώς οι δεξιότητες διαχείρισης του χρόνου φαίνεται να είναι αναγκαίες δεξιότητες για κάθε άτομο που επιθυμεί να είναι αποτελεσματικό και παραγωγικό.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι των οποίων οι μέρες περνούν με πολύ τρέξιμο και πλήθος δραστηριοτήτων, αλλά στο τέλος πετυχαίνουν ελάχιστα ακριβώς επειδή δεν συγκεντρώνουν τις προσπάθειές τους σε πράγματα που πραγματικά έχουν σημασία. Όσοι, όμως, εντάσσουν τις τεχνικές διαχείρισης του χρόνου στην καθημερινή τους ρουτίνα, φαίνεται πως πετυχαίνουν τα υψηλότερα επιτεύγματα σε κάθε πτυχή της ζωής τους (π.χ. εργασία, αθλητισμό, προσωπική ζωή, κλπ). Επιπρόσθετα, αποκτούν την ικανότητα να λειτουργούν εξαιρετικά ακόμα και υπό καταστάσεις έντονης πίεσης.
Μερικοί από τους συνηθέστερους λόγους μη δημιουργικής εκμετάλλευσης του χρόνου είναι:
• Έλλειψη ή ασάφεια στόχων, οδηγιών, προτεραιοτήτων ή προθεσμιών.
• Ύπαρξη μη ρεαλιστικών στόχων, προτεραιοτήτων και προθεσμιών.
• Τηλεφωνικές διακοπές - Απρόσμενοι επισκέπτες.
• Ημιτελείς εργασίες.
• Αδυναμία να πεις «όχι».
• Συμμετοχή σε συναντήσεις χωρίς ξεκάθαρο σκοπό και ατζέντα.
• «Πυροσβεστική» ενασχόληση με τα επείγοντα και όχι τα σημαντικά.
• Τελειομανία - Μη ανάθεση.
• Αναβλητικότητα και αναποφασιστικότητα.
Ειδικά η αναβλητικότητα αποτελεί έναν από τους βασικότερους λόγους που το άτομο δεν διαχειρίζεται σωστά τον χρόνο του. Συνήθως, το άτομο αναβάλλει δραστηριότητες προκειμένου να ασχοληθεί με κάτι άλλο είτε πιο ευχάριστο, είτε το οποίο νιώθει ότι θα το διεκπεραιώσει ευκολότερα. Τα αναβλητικά άτομα, δουλεύουν τόσες ώρες όσο και τα υπόλοιπα άτομα – συχνά ακόμα και περισσότερες - αλλά επενδύουν τον χρόνο τους σε λάθος πράγματα. Αυτό συμβαίνει, κατά κύριο λόγο, καθώς το άτομο δεν μπορεί να ξεχωρίσει τη διαφορά μεταξύ επείγοντος και σημαντικού, αλλά και επειδή συχνά είτε δεν ξέρει από πού να ξεκινήσει είτε αμφιβάλλει για το κατά πόσο έχει τις απαραίτητες δεξιότητες και πόρους προκειμένου να διεκπεραιώσει μια δραστηριότητα.
Ο σωστός προγραμματισμός του χρόνου, λοιπόν, θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει τα παρακάτω:
1. Αναγνώριση του τι πρέπει να γίνει. Αφιερώστε 10΄ περίπου, πριν την έναρξη των δραστηριοτήτων σας, ώστε να σκεφτείτε τα όσα πρέπει να διεκπεραιώσετε κατά τη διάρκεια της μέρας.
2. Στοχοθέτηση. Ο καθορισμός των στόχων είναι κρίσιμος για την προσωπική επιτυχία. Φροντίστε, ωστόσο, οι άμεσοι στόχοι να συνάδουν με τους μακροπρόθεσμους στόχους που θέλετε να εκπληρώσετε κατά τη διάρκεια της ζωής σας.
3. Αναγνώριση προτεραιοτήτων. Κατά μία θεωρία όλοι οι στόχοι μπορούν να αναλυθούν σε δύο άξονες, τους άξονες του «σημαντικού» και του «επείγοντος». Φαίνεται πως όταν το άτομο ασχολείται με το «μη επείγον, αλλά σημαντικό», τότε έχει και τον χρόνο και την συγκέντρωση ώστε να κάνει μια δουλειά καλά.
4. Ανάθεση. Αφού θέσετε προτεραιότητες και ιεραρχήσετε τους στόχους σας, αποφασίστε ποιοι στόχοι μπορούν να ανατεθούν σε άλλους και πιο συγκεκριμένα σε ποιους. Η καλά σχεδιασμένη «ανάθεση» είναι δυνατόν να επιφέρει πολλές ανταμοιβές.
5. Εξάλειψη της ενοχής. Το αίσθημα ενοχής μπορεί να συμπεριλαμβάνει όλα όσα δεν κάνατε στο σπίτι ή τη δουλειά. Όμως, οι ενοχές, ακόμα και για μικρά πράγματα, δημιουργούν έναν φαύλο κύκλο ενοχής – στρες – άγχους και υπό τέτοιες συνθήκες η διαχείριση του χρόνου καθίσταται έργο ιδιαίτερα δύσκολο.
Συμπερασματικά, σωστή διαχείριση του χρόνου σημαίνει σωστή ιεράρχηση των προτεραιοτήτων του ατόμου και κατά συνέπεια σωστή διαχείριση της ζωής. Η ποιότητα της ζωής, άλλωστε, εξαρτάται από την έξυπνη διαχείριση του χρόνου και όχι από την ποσότητα της ενέργειας που θα καταναλώσει κανείς σε ότι κάνει!