Γιατί Δίνουμε Δώρα;
Το να προσφέρει κανείς δώρα είναι μια ιδιαίτερα σύνθετη διαδικασία η οποία μάλιστα αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης. Μέσω της κίνησης αυτής προσδιορίζεται το είδος των σχέσεων μεταξύ των ατόμων, ενώ μπορεί να επιτευχθεί η σύσφιξη των δεσμών με τους «σημαντικούς άλλους». Σύμφωνα με αρκετούς Ψυχολόγους, πολλές φορές, αυτός που επωφελείται από την προσφορά ενός δώρου είναι αυτός που το δίνει και όχι τόσο αυτός που το λαμβάνει.
Ωστόσο, το γεγονός αυτό συσχετίζεται άμεσα με το για ποιο λόγο κάνουμε δώρα. Εάν, δηλαδή, αγοράζουμε δώρα για να δούμε τον αποδέκτη τους να φωτίζεται και να γεμίζει χαρά, τότε σίγουρα η ικανοποίηση που βιώνουμε εκείνη τη στιγμή είναι αντάξια του κόπου μας. Εάν βλέπουμε το δώρο ως τυπική κοινωνική υποχρέωση, μέσο προβολής του εαυτού μας ή ίσως και ως έναν τρόπο κάλυψης προσωπικών ενοχών επειδή θεωρούμε ότι δεν συμπεριφερθήκαμε σωστά στο παρελθόν σε αυτόν που έχουμε απέναντί μας (σύντροφο, παιδί, φίλο) τότε τα πράγματα αλλάζουν. Τότε, δε μπορούμε να μιλήσουμε για ανιδιοτελή προσφορά, αλλά για ένα «ναρκισσιστικό χτύπημα» (narcissistic hit), όπως το ονομάζει και ο D. Goleman.
Πώς μπορούμε, όμως, να προσφέρουμε δώρα δίχως να περιμένουμε αντάλλαγμα; Η ανιδιοτελής προσφορά δώρων ξεκινά από το κατά πόσο εκείνη τη στιγμή νιώθουμε ότι μοιραζόμαστε ένα κομμάτι του εαυτού μας με τον άλλο, με το κατά πόσο νοιαζόμαστε πραγματικά γι’ αυτόν και με το αν έχουμε διάθεση να αφιερώσουμε ουσιαστικό χρόνο και να βάλουμε αρκετή φαντασία στην επιλογή του δώρου του.
Μερικές χρήσιμες συμβουλές:
• Επέλεξε ένα δώρο που θα δείχνει τα συναισθήματά σου στον αποδέκτη του. Προσπάθησε να μην αγοράσεις κάτι απλά και μόνο επειδή είναι σε προσφορά ή αντίθετα επειδή είναι ιδιαίτερα ακριβό και ανήκει σε μεγάλη αλυσίδα καταστημάτων. Ψάξε εναλλακτικές και ευφάνταστες λύσεις που θα φανερώνουν πως η χειρονομία σου είναι μοναδική και γίνεται με γνώμονα το νοιάξιμο και το ενδιαφέρον
• Άφησέ το να είναι έκπληξη! Προσπάθησε να καταλάβεις τι είναι αυτό που χρειάζεται ή που θα ευχαριστούσε το αγαπημένο σου πρόσωπο και μη μπεις στη διαδικασία να το ρωτάς συνέχεια τι θα ήθελε να του φέρουν
• Σκέψου τι δεν θα αγόραζε από μόνος του ο άλλος για τον εαυτό του. Συχνά, πέρα από τα χρηστικά δώρα – τα οποία συνήθως δεν έχουν και τόσο προσωπικό χαρακτήρα γιατί μπορούν να χρησιμοποιηθούν απ’ όλα τα μέλη της οικογένειας (π.χ. καφετιέρα, τηλεόραση..) ή ακόμα και να παρεξηγηθούν (π.χ. ένα βιβλίο μαγειρικής ή κάποιο όργανο γυμναστικής) – υπάρχουν και αυτά που θεωρούνται «μικρές πολυτέλειες» (π.χ. ένα άρωμα, ένα ακόμα ζευγάρι ψηλοτάκουνες γόβες ανεξάρτητα απ’ το ότι άλλα δέκα ασφυκτιούν στριμωγμένα στο ντουλάπι σου, μια σειρά θεραπειών σε spa, ένα ταξίδι..)
• Δώσε σημασία στο περιτύλιγμα! Ο τρόπος με τον οποίο προσφέρουμε το δώρο μας δεν αντικατοπτρίζει μόνο την αισθητική μας, αλλά και το ενδιαφέρον, τον σεβασμό μας και τη σχέση μας με τον άλλο
Αναφορικά με τα δύο φύλα, οι άντρες φαίνεται να δίνουν μεγαλύτερη σημασία στην τιμή και τη χρηστικότητα των δώρων - είτε όταν τα προσφέρουν οι ίδιοι, είτε όταν είναι οι παραλήπτες αυτών - ενώ οι γυναίκες επικεντρώνονται στο συναισθηματικό μήνυμα που περνάει το καθένα από αυτά.
Βέβαια, συνήθως ένα δώρο δεν είναι ποτέ κενό συναισθημάτων, καθώς το να προσφέρεις κάτι αποτελεί από μόνο του μια μορφή επικοινωνίας, ένα είδος μηνύματος. Φαίνεται ότι όσοι συνηθίζουν να επιλέγουν ιδιαίτερα ακριβά δώρα είναι αυτοί που επιθυμούν τον έλεγχο, τον θαυμασμό και την αποδοχή των άλλων. Όσοι καταφεύγουν σε πρακτικά δώρα, συνήθως είναι αυτοί που κρατούν αποστάσεις στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, θεωρούν την όλη διαδικασία ως «αναγκαίο κακό» ή επιθυμούν να περάσουν κάποιο μήνυμα, όπως για π.χ. «σου δωρίζω μια ηλεκτρική σκούπα γιατί παραμελείς την καθαριότητα του σπιτιού». Τα άτομα που δεν λαμβάνουν υπόψη τους το γούστο ή τις επιθυμίες του άλλου, διαλέγουν δώρα που αρέσουν στα ίδια, αδιαφορώντας για τη γνώμη του παραλήπτη τους. Μια τέτοια συμπεριφορά μπορεί να αντιπροσωπεύει περισσότερο εγωκεντρικούς και άκαμπτους χαρακτήρες.
Τέλος, όσοι εμπιστεύονται μεν το προσωπικό τους γούστο, αλλά σκιαγραφούν και τον χαρακτήρα και τις ανάγκες αυτού που έχουν απέναντί τους, συνήθως επιλέγουν τα πιο ξεχωριστά δώρα που σίγουρα δεν θα μπουν απλώς στο συρτάρι του παραλήπτη τους.
Συμπεραίνουμε, λοιπόν, πως τα δώρα αντικατοπτρίζουν το είδος και την ποιότητα της σχέσης μας με τους άλλους, ενώ ανάλογα με τις προθέσεις μας τα νοηματοδοτούμε με διαφορετικό τρόπο. Δεν χρειάζεται να είναι απαραίτητα πολύ ακριβά και εντυπωσιακά. Η αξία ενός δώρου είναι η σκέψη και η αγάπη που τα συνοδεύει κι όχι η τιμή του. Δωρίστε, λοιπόν, δώρα από καρδιάς, που θα χαρακτηρίζονται από τη δική σας προσωπική πινελιά!