Φωτογραφία και Ψυχολογία
Πολλές φορές αντιλαμβανόμαστε την επιστήμη και την τέχνη ως τα αντίθετα άκρα ενός συνεχούς. Από τη μία πλευρά η τέχνη συνδέεται με τη δημιουργικότητα και από την άλλη, η επιστήμη με την λογική. Ωστόσο, η σχέση μεταξύ των δύο είναι ουσιαστικά αδιαχώριστη, καθώς η τέχνη εμπλέκεται σε μεγάλο βαθμό στην παρατήρηση και επεξεργασία του κόσμου γύρω μας. Ξεχνάμε ότι όταν κοιτάζουμε ένα έργο τέχνης το παρατηρούμε και το επεξεργαζόμαστε χρησιμοποιώντας διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου μας. Ο εγκέφαλος, δηλαδή, απαντά με διαφορετικό τρόπο στο εκάστοτε οπτικό ερέθισμα.
Εξαιτίας της παραπάνω λειτουργίας, για παράδειγμα, μπορεί να δημιουργηθεί η αίσθηση της ενότητας και της αρμονίας σε μια φωτογραφία μέσω στοιχείων του χώρου που επαναλαμβάνονται, καθότι ο εγκέφαλος έχει την ικανότητα να δημιουργεί οπτικά μοτίβα προκειμένου να αντιληφθεί τον κόσμο γύρω του. Αντίστοιχα, στις φωτογραφίες με αφαιρετικό περιεχόμενο, η αντίληψη της εικόνας επιτυγχάνεται μέσω της ικανότητας του εγκεφάλου να «γεμίζει τα κενά».
Η αρχή της ομοιόστασης (η ικανότητα του οργανισμού να διατηρεί σταθερές τις συνθήκες του εσωτερικού του περιβάλλοντος, παρά τις εξωτερικές μεταβολές) βρίσκει και αυτή την εφαρμογή της στη φωτογραφία. Είτε, δηλαδή, είστε χαρούμενοι είτε λυπημένοι, το σώμα σας προσπαθεί να επιστρέψει σε μια ουδέτερη κατάσταση, ακόμη και όταν οι εξωτερικές επιρροές παραβιάζουν αυτή την ουδετερότητα. Αντίστοιχα, ο φωτογράφος μπορεί να χρησιμοποιήσει την ιδιότητα αυτή για να επηρεάσει το άτομο με τις εικόνες του. Ένα φόντο που αποτελείται από μπερδεμένα στοιχεία ή μια φωτογραφία στην οποία επικρατεί ανισορροπία σε σχήματα και μεγέθη, μπορεί να προκαλέσει σύγχυση και αρνητικά συναισθήματα στον θεατή. Από την άλλη πλευρά, ένα ισορροπημένο και συμμετρικό θέμα, συμβάλλει στη δημιουργία ευχάριστων συναισθημάτων. Ο φωτογράφος, λοιπόν, με την αύξηση ή τη μείωση της έντασης και της ισορροπίας, μπορεί να επηρεάσει την υποσυνείδητη ανταπόκριση των ατόμων απέναντι σε αυτό που βλέπουν.
Φαίνεται πως η κατανόηση της οπτικής εικόνας είναι η κατανόηση του πεδίου στο οποίο τέμνονται η ψυχή του φωτογράφου και του θεατή. Οι ψυχολογικές αρχές σχετικά με την αντίληψη, το συναίσθημα, τη δημιουργικότητα, την προσωπική ταυτότητα, τη διαπροσωπική επικοινωνία και τις ανθρώπινες σχέσεις βοηθούν να εξηγηθεί πώς δημιουργούμε οπτικές εικόνες, πώς τις μοιραζόμαστε και πώς αντιδρούν οι άνθρωποι σε αυτό που βλέπουν. Καθώς η φωτογραφία αντικατοπτρίζει την ψυχή και τις σκέψεις τόσο του ατόμου που φωτογραφίζει, όσο και εκείνου που φωτογραφίζεται, δεν συναντάμε ποτέ δύο πανομοιότυπες φωτογραφίες. Κάθε διαδικασία απεικόνισης αποτελεί μια πολύ προσωπική, ατομική και μοναδική σειρά ενεργειών που τελικά οδηγούν σε ένα διαφορετικό αποτέλεσμα.
Άσε το συναίσθημα να γίνει εικόνα και «κλείδωσε» τη στιγμή μέσα από το ξεχωριστό ταξίδι στην φωτογραφία…