Βασικοί μηχανισμοί αναπαραγωγής των κυρίαρχων προτύπων σε σχέση με το φύλο αποτελούν οι στερεότυποι ρόλοι και τα στερεότυπα χαρακτηριστικά προσωπικότητας που αποδίδονται στα δύο φύλα. Ανάλογα με τα στερεότυπα που αναπαράγονται από την κοινωνία ο καθένας και η καθεμία από μας έχουμε την τάση να διαμορφώνουμε προσδοκίες σε σχέση με επιθυμητές ή ανεπιθύμητες συμπεριφορές των άλλων ανθρώπων.

Έτσι τα κυρίαρχα στερεότυπα - χαρακτηριστικά προσωπικότητας- για τον άνδρα είναι: επιθετικός, διεκδικητικός, ανταγωνιστικός, δυναμικός λογικός, μη συναισθηματικός κ.λ.π. ενώ για τη γυναίκα: στοργική τρυφερή, συναισθηματική, υποχωρητική κ.λ.π.

Η οικογένεια, το σχολείο και η θρησκεία χρησιμοποιούνται ως βασικοί θεσμοί αναπαραγωγής των στερεοτύπων και των ρόλων αυτών. Εμείς οι γυναίκες, λοιπόν, αρχίζουμε να αμφισβητούμε αυτούς τους ρόλους, νιώθουμε συχνά ενοχές και πολλές φορές ερχόμαστε αντιμέτωπες με τον ίδιο μας τον εαυτό και με όλη την εκπαίδευση που έχουμε δεχθεί για να ανταποκριθούμε στον προκαθορισμένο ρόλο του φύλου μας.

Το ίδιο μοτίβο εμφανίζεται γενικά στην καθημερινότητα μας και έτσι συχνά βλέπουμε γυναίκες που όταν έχουν καταφέρει να κάνουν μια εργασία να λένε συνήθως ότι ήταν μια εύκολη δουλειά για αυτό και μπόρεσαν να ανταποκριθούν, υποτιμώντας έτσι τις δυνατότητές τους ενώ άνδρες που κάνουν την αντίστοιχη δουλειά συνήθως την υπερτιμούν και την αποδίδουν στις ικανότητές τους.
Ένα ακόμη στερεότυπο αποτελεί η θεωρούμενη μεγαλύτερη ικανότητα των αγοριών στις θετικές επιστήμες, κάτι που μαζί με άλλους παράγοντες οδηγεί στον προσανατολισμό των κοριτσιών από μικρή ηλικία σε «γυναικεία» επαγγέλματα.

Σε σχέση με την οικογένεια και άσχετα με το αν εργαζόμαστε ή αν έχουμε και άλλες δραστηριότητες η φροντίδα των μελών της οικογένειας θεωρείται δική μας υπόθεση με αποτέλεσμα να δεχόμαστε μεγάλη πίεση για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στους πολλαπλούς μας ρόλους.

Με αυξημένα νούμερα γυναικών που αναλαμβάνουν πολλαπλούς ρόλους, συμπεριλαμβανομένων της εργαζόμενης, της συζύγου, της μητέρας και της κόρης, είναι ενδιαφέρον να εξεταστούν οι συνέπειες στην υγεία της. Κάποιες έρευνες λένε ότι οι πολλαπλοί ρόλοι έχουν θετικές συνέπειες στην ευημερία των γυναικών, καθώς τις κρατούν συνεχώς σε εγρήγορση με αποτέλεσμα να μην «προλαβαίνουν» να αρρωστήσουν. Ωστόσο, υπάρχουν και οι περιπτώσεις που η σύγκρουση ανάμεσα στην εργασία και την οικογένεια οξύνει το στρες.

Υποστηρίζεται, λοιπόν, ότι τα άτομα έχουν στρες όταν δυσκολεύονται να χειριστούν τα όρια ανάμεσα σε διαφορετικούς ρόλους ζωής. Έτσι, οι γυναίκες, που γενικά λαμβάνουν χαμηλότερους μισθούς και αντιμετωπίζουν έντονες διακρίσεις λόγω φύλου, χαρακτηρίζονται από μια ποικιλία συμπτωμάτων στρες. Έρευνες δείχνουν ότι στην δουλειά τα δύο φύλα φαίνεται να έχουν τα ίδια φυσιολογικά επίπεδα στρες. Ωστόσο, μετά την δουλειά φαίνεται μια αύξηση των ορμονών του στρες στις γυναίκες, ιδιαίτερα σε αυτές που έχουν παιδιά.

Μέχρι σήμερα βέβαια, οι κατευθυντήριες δυνάμεις του δυτικού κόσμου δεν έχουν αποδεχτεί ακόμη ότι μια γυναίκα αξίζει όσο και ένας άνδρας και ακόμη λιγότερο αποδέχτηκαν ότι ένας πατέρας αξίζει όσο και μια μητέρα.

Τα δύο τρίτα περίπου των μητέρων εργάζονται έξω από το σπίτι τους και συχνά δηλώνουν αποκαμωμένες από μια ανισότητα που δεν φαίνεται να έχει τέλος. Όπως είναι φυσικό, κατηγορούν τους συντρόφους τους για την πλημμελή συμμετοχή τους στα του σπιτιού. Ωστόσο, ως ένα βαθμό, και οι ίδιες οι γυναίκες αντιστέκονται στον καταμερισμό της μητρικής φροντίδας, μη ενθαρρύνοντας τους συζύγους, οι οποίοι εκδηλώνουν ενδιαφέρον για τη φροντίδα των παιδιών τους. Ίσως, ενδόμυχα νιώθουν τη μητρική τους ιδιότητα ως προνόμιο που δεν θέλουν να μοιραστούν, ακόμα και με αντάλλαγμα τη σωματική και ψυχική τους εξουθένωση. Αυτή η στάση δεν θα αλλάξει όσο το κοινωνικό σύνολο δεν θα καθιερώνει μια νέα κατανομή των ανδρικών και γυναικείων εξουσιών και αλλαγή της Εκπαίδευσης.

Οι γυναίκες που θέλουν να νιώσουν πιο αρμονικά με τον εαυτό τους, πρέπει να αρχίσουν με την αντιμετώπιση των εσωτερικών προβλημάτων τους.

• Ανακαλύψτε ποια πραγματικά είστε! Ενδυναμώστε τα δυνατά σημεία σας και αντιμετωπίστε τα αρνητικά.

• Προετοιμάστε τον εαυτό σας για την αντιμετώπιση κάθε πιθανού φόβου σας!

• Υιοθετήστε μια θετική θεώρηση των δυσκολιών και της ζωής!

• Επαναξιολογείστε τον τρόπο διαχείρισης προηγούμενων δυσκολιών και κάντε τις απαραίτητες αλλαγές!

• Αποκτήστε δυναμισμό μέσω της εκμάθησης στρατηγικών διαχείρισης του στρες!

Υπάρχει μια παλιά παροιμία που λέει: «Οι γυναίκες κρατούν στα χέρια τους τον μισό ουρανό». Δεν θα καταφέρουμε να την επαληθεύσουμε εάν συνεχίσουμε να ζούμε με τον θυμό, με τα παράπονα, με το να νιώθουμε πως είμαστε θύματα ή με το να παραδίνουμε τη δύναμή μας στους άντρες ή στο σύστημα.

Οι άνδρες που υπάρχουν στη ζωή μας καθρεφτίζουν όσα πιστεύουμε για τον εαυτό μας. Πολύ συχνά προσδοκούμε από τους άλλους να μας δώσουν αγάπη και φροντίδα, ενώ το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να καθρεφτίσουν τη σχέση που έχουμε εμείς με τον εαυτό μας. Χρειάζεται πραγματικά να αναπτύξουμε αυτήν τη σχέση, αν θέλουμε να προχωρήσουμε προς την ευτυχία…

Tags: Στερεότυπα, Όρια